Dijitalleşmenin Karanlık Yüzü: Enerji Krizi ve Küresel Çıkmaz

Bugün şirketler ve ülkeler, “ikiz dönüşüm” adı altında hem dijitalleşme hem de karbonsuzlaşma reformu yürütüyor. Ancak dijitalleşmeyi yeşil ve döngüsel teknolojilerle bütünleştiremeyenler, yakın gelecekte ters orantılı enerji ihtiyacı nedeniyle büyük bir krizle karşı karşıya kalacak.

Mevcut fosil yakıtlara dayalı veya yetersiz yeşil teknolojiler (örneğin elektrikli araçlar), dijitalleşme sevdasıyla birleştiğinde aslında iklim krizini daha da derinleştiriyor. Şirketler ve devletler, kendi kendini sokan bir akrep gibi, dijitalleşmenin enerjisini yukarıdan inşa etmeye çalışırken dünyamızı daha büyük bir çevresel ve ekonomik çıkmaza sürüklüyor.

Çünkü bugünkü dijitalleşmenin enerji altyapısı hâlâ büyük ölçüde fosil yakıtlara dayanıyor. Bazı yeşil teknolojiler de atık, emisyon ve su sorunlarını artırıyor. Dolayısıyla mevcut lineer üretim modelleri ile dijitalleşme birleştiğinde dünyayı hem çevresel, hem ekonomik hem de jeopolitik bir krize taşıyor.

Büyük Paradoks

Dünya 2025 sonrası dijitalleşmeyi hızla artırıyor:

  • Yapay zekâ, blockchain, veri merkezleri, 5G–6G altyapıları, elektrikli araçlar…

Ancak bu büyümenin arka planında görünmez bir maliyet var: enerji.
– Dijitalleşme arttıkça enerji talebi geometrik olarak büyüyor.
– Yenilenebilir altyapı ise aynı hızda yetişemiyor.

Sonuçta, “Yeşil dönüşüm” hedefi, enerji açlığı nedeniyle kendi kendini baltalama riskiyle karşı karşıyadır.

Bazı Çarpıcı Gerçekler

  • Bugün veri merkezleri dünya elektriğinin %3’ünü tüketiyor; bu hıza devam ederse 2030’da bu oran %15–20’ye çıkabilir.
  • Yapay zekâ modelleri (örneğin bir ChatGPT eğitimi) 500 evin yıllık elektriğine eşdeğer enerji harcıyor.
  • 2040’a kadar küresel dijitalleşme,  enerji talebinde %50’den fazla artış anlamına geliyor.
  • Bu hızda giderse, dijitalleşme ve sürdürülebilirlik, aksine “Yeşil İllüzyon” olacak.

Eko-Politik Riskler

  • Enerji Milliyetçiliği Artacak: Ülkeler, veri merkezlerini ve dijital altyapıyı korumak için enerji kaynaklarına(hatta su kaynaklarına da) el koyacak.
  • Yatırım Çıkmazı Olabilir: Dijitalleşme için milyarlarca $ yatırım yapılırken, bu yatırımlar enerji darboğazı nedeniyle geri dönüşsüz hale gelebilir.
  • Jeopolitik Çatışmalar Yaşanacak: Doğu–Batı rekabeti yalnız petrol ve gazda değil, elektrik ve veri merkezlerinde yaşanacak. Digitalleşme, uzay,hava ve yüksek teknoloji alanında ilk büyük jeopolitik çatışmanın da 2030’a kadar Tayvan(çip üretimi) üzerinden Çin ile ABD(AB) arasında yaşanacağını öngörüyorum.
  • Küresel Kusursuz Fırtına’nın (2030) katalizörü Olacak: Doların çöküşü + enerji açığı + dijital bağımlılık birleşince, daha önce ortaya koyduğumuz gibi (9 Nisan 2025’ makalesine bak https://necdetergun.org/tr/kuresel-kusursuz-firtina-ile-cokuyoruz/859/ ) sistem kendi kendini sabote edecek ve Global Collapse olacak.

Peki Çıkış Yolu Nedir?

Dijitalleşmenin enerjiyle ters orantılı büyümesini dengelemenin tek yolu;

  • Basalia gibi Döngüsel Teknolojilerle
  • Enerji–Su–Atık entegrasyonunu sağlamak (eşzamanlı döngüsel biyo-tarım ve yeni nesil karbon negatif malzemeler dahil)
  • Yerel Yönetimlerle Sıfır Atık-Sıfır Emisyonla Yeşil ve Döngüsel Şehir Modellerini oluşturmaktır.

Yani, dijitalleşme kendi başına sürdürülebilir değil. Onu döngüsel bir ekosisteme bağlarsak o zaman felakete dönüşmez ve çok büyük bir fırsat olabilir.

Son tahlilde, dijitalleşme kendi başına çözüm değildir. Eğer, digitalleşmeyi karbonsuzlaştırma ile değil;  gerçek Yeşil ve Döngüsel Ekonomi / Döngüsel Teknolojilere dayalı ekosistemlerle birleştirmezsek, o vakit hem digitalleşme, hem de mevcut yeşil teknolojiler/dönüşüm politikaları illüzyona ve felakete dönüşücek .

ÇIKIŞ YOLU : Digitalleşme + Döngüsel Ekonomi = Yeşil ve Döngüsel Yeni bir Medeniyettir.

Not :

ÇIKIŞ YOLU ile ilgili daha detaylı anlatımları  www.necdetergun.org sayfamızda yayınladığımız  “ Dünyamızı Felaketin Eşiğine Sürükleyen Lineer Medeniyetten, Basalia ile Yeşil ve Döngüsel Medeniyete ” adlı kitapta okuyabilirsiniz. https://necdetergun.org/tr/kitap-indir/  linkinden ücretsiz-indirip okuyabilirsiniz.

Prev PostBasalia ile Yeni Nesil Karbon Yutan Şehirler, Binalar, Topraklar, Malzemeler Mümkün
Next PostTARIMDA “ BOZULMUŞ SU ve YAPILANDIRILMIŞ SU ” FARKI/ÖNEMİ

Leave a reply